emre
(şimdiye kadar 8 posta) | | [code]Etiketler: donanım
İşlemci hızlarının giderek yükselmesiyle birlikte diz üstü bilgisayarların sıklıkla aşırı ısınmadan kaynaklanan sorunlar yaşadığına tanık oluyoruz. Eğer bilgisayarınız bir süre sorunsuz çalıştıktan sonra durduk yere kapanıyorsa ve tekrar açtığınızda öncekine göre daha kısa sürede kapanıyorsa, fan sürekli olarak en yüksek hızda dönüyorsa, diz üstü bilgisayarınızın klavyesi zaman zaman dokunmayı güçleştirecek kadar ısınıyorsa, sizin de aşırı ısınma sorununuz var demektir. Bu belirtilerin yanı sıra başka belirtiler de olabileceği gibi yukarıdaki belirtilerin tamamı bir arada görünmeyebilir. Kısaca bu durumda yapılabilecekler üzerinde duralım.
NOT: Burada anlatılanlar bilgi amaçlı olup, yazar ve site burada sözü edilen yöntemleri uygulamanızdan kaynaklanacak hasarlar konusunda sorumluluk taşımamaktadırlar. Buradaki önerileri uygulamak tamamen sizin sorumluluğunuzdadır.
Fan ve soğutucu
Isınma probleminde ilk şüphelenilecek yer bilgisayarın fanı ve soğutucusudur (heat sink). Eğer laptop'ınızı düzgün ve sert bir masaüstü dışındaki yüzeylerde de kullandıysanız fanın aşırı kirlenmiş olması bir olasılıktır. Kimi durumlarda fanın temizlenmesi aşırı ısınma problemini ortadan kaldırabilir. Eğer bilgisayarınızı açmak konusunda kendinizi çok rahat hissetmiyorsanız önce fanı dışarı açıldığı bölümlerden bir elektrikli süpürgeyle temizlemeye çalışabilirsiniz. Bu yöntemin işe yaradığı durumlar olmuştur. Eğer bu işe yaramazsa laptop'ınızın içini açmanız gerekebilir (her laptop'ın fanına başka biçimlerde ulaşıldığından, bu işe girişmeden önce laptop'ınızın fanına nasıl ulaşabileceğinizi araştırmanızı öneririz).
Fanı temizlemek her zaman yeterince işa yaramaz. Bazen işlemciyle soğutucu arasında bulunan termal pasta (thermal paste, thermal grease) işlevini kaybettiğinden bu pastayı da değiştirmek gerekebilir. Bunu yapmak çok zor olmasa da fanı temizlemekten biraz daha fazla dikkat ister. Soğutucuyu işlemcinin üstünden kaldırdığınızda bu pastanın akmış ya da kurumuş olduğunu görebilirsiniz. Bu bölgeyi alkollü ve yumuşak bir bezle (ya da alkollü kağıt peçeteyle) iyice temizleyin. Alkol kısa zamanla buharlaşarak kuruyacaktır. Bundan sonra aldığınız yeni termal pastayı çok ince bir tabaka halinde ve homojen biçimde işlemcinin üstündeki bölgeye sürün. Pastayı akıtmamaya dikkat etmeniz gerekiyor. İşlemciyle soğutucu arasındaki hava boşlukları işlemcinin daha fazla ısınmasına neden olacağından pastanın homojen dağılması önemlidir. Eğer bu konuda kendinize güvenmiyorsanız bu işlerden anlayan birinden yardım almanız önerilir.
Performans ayarları
Hem Intel hem de AMD işlemcilerin saat hızlarını dinamik olarak ayarlamalarını sağlayan özellikleri vardır. Bu özellikler BIOS'tan ve bilgisayarın güç ayarlarından (Denetim Masası -> Güç Seçenekleri, Control Panel -> Power Options) değiştirilebilir. Eğer bu ayarlar maksimum performansa ayarlıysa bu ayarı maksimum pil ömrü biçiminde değiştirmenizin yararı olabilir. Bu değişikliği nasıl yapacağınız laptop'ınızdaki işlemciye, BIOS'a ve işletim sistemine göre değişiklik gösterir. İkide bir kapanan bir bilgisayardansa yavaş çalışan bir bilgisayar yeğdir.
BUna ek olarak bilgisayarınızın parlaklığını azaltmak da belki sorunun azalmasını sağlayabilir.
Bilgisayarın pozisyonu
Her ne kadar diz üstü bilgisayarların adı diz üstünde kullanılabileceği izlenimi yaratıyorsa da, böyle bir kullanım aşırı ısınma sorunlarına neden olabilir. Bunun gibi, bilgisayarınızı düz ve sert bir masa yüzeyi yerine yatak, koltuk gibi daha yumuşak yüzeylerde kullanmanız fanın hava almasını sağlayan girişleri kapatabileceğinden hem aşırı ısınmaya hem de bilgisayarınızın fanının çok hızlı kirlenmesine neden olur. Bu nedenle zorunlu haller dışında bilgisayarınızı bu biçimde kullanmamalısınız. Bunun dışında, bilgisayarınızın bulunduğu zeminden yüksekliği yeterli olmadığı için masa üstünde kullansanız da benzer sorunlara neden olabilir. Böyle durumlarda altına iki taraftan koyacağınız iki kitap, CD, ya da yükselmesine yarayacak nesne kullanarak bilgisayarın hava almasını sağlayabilirsiniz. Bu iş için piyasada satılan ve laptop coolin pad, laptop cooler pad, laptop cooling stand gibi adlarla bulabileceğiniz ticari ürünler de vardır. Bunların bazılarında ek fanlar da olacağından bilgisayarınızın soğutulmasında fanınıza yardımcı olurlar. USB'den beslenenlerin yerine ayrı güç kaynağıyla beslenenleri almak her ne kadar ilk bakışta çok şık görünmese de bilgisayarınızın güç kaynağına fazladan yük bindirmeyeceği için tercih edilmelidir.
Tasarım
Bazen aşırı ısınmanın esas nedeni yanlış tasarımdır. Ne kadar önlem alırsanız alın tasarımdan kaynaklanan bu sorunun önüne geçemezsiniz. Yukarıda sayılan öenlemler sorunu hafifletmekte yardımcı olabilir, ama bu durumda kesinlikle çözmeyecektir. O nedenle yeni bir laptop almadan önce bu sorunun yaşanıp yaşanmadığı konusunda forumlara bir göz atmak, diğer kullanıcıların yaşadıklarını okumak aydınlatıcı olacaktır. Bu sorunu garanti süresi iççinde yaşarsanız, aldığınız firmaya mutlaka bildirin ve hatta yapabilirseniz başka bir modelle değiştirmelerini ya da daha iyisi paranızı iade etmelerini talep edin.
|
